Wijn van Franse druiven op Zuid-Afrikaanse grond (maidenproeverij)

De gemakkelijkste reis naar de andere kant van de wereld… maak je in het glas. We overbruggen vlot 13.500 kilometer als we een Zuid Afrikaanse wijn ontkurken. Interessant is dat zo’n 350 jaar geleden wijnstokken de reis daadwerkelijk maakten. Franse druivenrassen werden door de Franse Hugenoten meegenomen naar de West Kaap, waar de wijnbouw zo rond 1680 een grote groei doormaakte. In het begin van de vorige eeuw (1925) werd uit Cinsault en Pinot Noir de Pinotage ontwikkeld. Tegenwoordig komt er veel bulkwijn uit Zuid Afrika – de consumentengids hekelt deze maand de omstandigheden en beloning van de werkers in de wingerd. Maarten Drop verhaalt ontspannen over de kwaliteitswijnen die hij in zijn maidenproeverij op tafel brengt. Conceptueel zit de blindproeverij spannend in elkaar, met in iedere serie een Franse wijn. Herkennen we die? En overstijgt de Zuid Afrikaanse wijn van een Franse druif wijn uit het moederland?

We starten met een mousserende De Morgenzon Méthode Cap Classique. Chenin Blanc uit Stellenbosch. Vergisting deels in RVS vaten, deels in kleine Frans eikenhouten vaten. Tweede gisting en rijping 18 maanden op fles. Mooie bubbel, met duidelijk appeltjes in de geur, Elstar en niet de voor Champagne vaak typerende Granny Smith, citrus, goede zuren, sappige wijn. Lekker. Just benoemt sinaasappelzest in geur en smaak.

In de eerste serie staan drie witte wijnen van chenin blanc. Na afloop kent Maarten een hartendiefje toe aan Domaine Champalou ‘Le Portail’ 2017 uit Vouvray. Inderdaad prachtig: verfijnde geur met citrus, bloemetjes. Heel levendige wijn met veel spel. Práchtige mineraal toets. Eric benoemt fudge, boter en munt. Bosman Family Vineyards Optenhorst Chenin Blanc 2017 uit Wellington doet het ook goed. Gemaakt van oude ‘bush vine’ stokken uit 1952 (de op drie na oudste wijngaard van Zuid-Afrika en bijna in 2008 gerooid) van single vineyard Optenhorst, op een terroir van zachte leisteen in Paarl (bij Wellington). Goudkleurig, ik ruik mineralen en ananas, stevige wijn met veel bitters die een karakteristiek filmend laagje in de mond brengt.

De tweede serie blijkt na onthullen te bestaan uit wijnen van chardonnay. Maartens huis-Bourgogne Remoissenet Père & Fils Renommée Blanc 2016, is aangenaam, maar hier ‘wint’ voor mij de wijn uit Stellenboch. Renommée’ betekent ‘hernoemd’, in dit geval: gedeclasseerd. Druiven van percelen Chablis, Côte de Beaune en Mâconnais worden als AOC Bourgogne op de markt gebracht.De wijn wordt grotendeels vergist is oudere eiken vaten van 342 liter, en beperkt (30%) in nieuwe. Willem Jan ruikt subtiel mandarijn in de witte wijn. Een wat expressief tropische geur vind ik een grote kwaliteit, terwijl de smaak aardse tonen kent. Jordan Barrel Fermented Chardonnay 2018 uit Stellenbosch is gemaakt van 14-30 jaar oude stokken (op een bodem van gravel, zand en graniet op een laag van klei), vergist op Frans eikenhouten vaten van 228 liter (ongeveer ¼ nieuw, restant vaten van opeenvolgende oudere jaren) met 9 maanden ‘sur-lie’ rijping met omrollen van de vaten. Mijn aantekening: natte aarde, turf en boter in de geur, heel uitgebalanceerde wijn met vlotte hap sap smaak, je wilt snel een nieuwe slok, een nieuw glas. RobK benoemt vanille, jasmijn en abrikoos. Hij roemt de balans.

In de derde serie brengt Maarten wijnen die zijn gemaakt van cinsault en pinot noir, de ‘moeder’druiven van pinotage, waar ook twee wijnen van op tafel staan.  

Bosman Family Vineyards Cinsaut Twyfeling 2017, Wellington

“Cinsault is een jonge broer in de gevangenis – je hebt hem lief, maar praat nooit over hem”, heeft  wijnmaker Eben Sadie gezegd over cinsault. De wijn is vrij licht, doorzichtig. Een aanvankelijk prachtige geur met mocca, maar erg snel weg, vluchtig. Just benoemt anijs en braam. Gerard proeft ronde bitters en kersen. Mijn aantekeningen over de smaak: frivool, speels en sappig.

Remoissenet Père & Fils Renommée Rouge 2017 Bourgogne

Doorzichtige kleur, aardbei in de geur, karaktervolle smaak.

Bosman Family Vineyards Pinotage 2015 Wellington

Hartendief van Maarten. De wijn vergist in Frans (60%) en Amerikaans (40%) eiken vaten van 225 liter en 500 liter, met ‘push down’ en ‘pump over’ voor extra extractie van kleur en smaak. Warm, gebrande kruiden, kers, zwoele aanzet, sappige wijn, mooi nahangend.

Lemberg Spencer Pinotage 2014 Tulbaugh

Voornamelijk op fruit gemaakte stijl van wijn maken: ’s ochtends vroeg geoogst, druiven gekoeld bij sorteren en ontstelen en vóór vergisting 48 uur koude inweking. Houtrijping 12 maanden in deels nieuwe en deel gebruikte Frans eiken vaten van 225 liter en 300 liter.

Ongeklaard en ongefilterd gebotteld. Voor mij de mooiste wijn uit deze serie: morelkers, forse smaak met tannines en veel potentieel, prachtwijn. Karaktervol, boers.

In de vierde serie kan de Pauillac niet tippen aan The Legend Left Wing 2016 Windmeul, Paarl. 70% Cabernet Sauvignon, 20% Petit Verdot en 10% Merlot. Heeft 18 maanden houtrijping gehad in nieuwe Frans eiken vaten. De wijn is vernoemd naar een voormalige directeur van Windmeul, Theun Briers, die als ‘left wing’ in het Zuid-Afrikaanse rugbyteam de Springboks heeft gespeeld. Bruine rand. Toos benoemt de wijn als warm, zwoel, peperig, hoog in zuren. Mijn aantekeningen: bospaddestoelen in de geur, zoetje in de aandronk, vrij belegen overkomende smaak, mooi.

Trouvailles op de werkavond

We zijn het nieuwe seizoen begonnen met de gebruikelijke mix van gevarieerde wijnen, met achtereenvolgens Champagne, Chardonnay uit Alto Adige, Pinot Gris uit Elzas, twee keer Gamay uit respectievelijk Chenas en Brouilly, Sangiovese uit Toscane, Bordeaux blend uit Haut Medoc, Tempranillo blend uit Rioja, Pinotage uit Zuid Afrika, Garnacha uit Gredos/Madrid, Malbec uit Mendoza, Savagnin uit Jura en Rieslaner uit Franken.

Vertrouwde wijn: Thierry Grandin Premier Cru Champagne

Speels met mooie zuren, brioche en appeltjes, mineraal

Verrassende wijn: Château l’Etoile 1998, vin de paille

Een knipoog naar de Jura proeverij in het seizoen. Abrikoos in de geur, siroopachtige viscositeit, rijk en met goede balans.

Knipoogwijn: Conde de Valdemar 2010 Gran Reserva

Een knipoog naar de Rioja proeverij in het seizoen. Braam, pruim, sappig, goede zuren, laurier en een klein stinkertje in de neus.

Klassieke wijn: Château Belle-Vue 2005 Haut Medoc

Deze proefden we eerder in de 2013 Interessante buurdomeinen proeverij, ligt naast Giscours. Tertiaire geuren, ceder, leer, eucalyptus, grafiet. Mooi geouderd.

 

Groot potentieel wijn: Domaine Weinbach 2018 Pinot Gris Cuvée St. Catherine

Heldere wijn met geelzweem, rijke wijn met veel concentraat, frivool ook, mooie balans. Deze nog eens drinken over vijf jaar?

Op Bordeaux - met zijn rangen en standen - raak je nooit uitgekeken of uitgeleerd

Op Bordeaux raak je nooit uitgekeken. En niet uitgeleerd. Er zijn daar veel mores die moeilijk te doorgronden zijn. Zo kan je met enorm veel passie gericht op kwaliteit een hemelse wijn maken in een herkomstgebied met een bescheiden reputatie. Jouw kwaliteitsstreven raakt bekneld in de realiteit, zoveel is zeker. Dat heeft te maken met de macht van de negociants. Decanter columnist Jane Anson schrijft over een lunch waar allemaal jonge wijnmakers (tot 30 jaar) van familiedomeinen uit Blaye, Entre Deux Mers, Bordeaux aanzaten. Drie van hen kondigen aan te stoppen en te kiezen voor beter betaalde banen. Omdat ze niet door het prijsplafond kunnen breken van de kleine appellaties, prijzen die worden bepaald door negociants. Lees hier haar kritische column. Bordeaux is een gebied met rangen en standen. Waar de Grand Seigneur zijn neus optrekt voor het Bourgeois, laat staan voor de Crus Paysans en Crus Artisans. Iedere streek heeft echter vernieuwers nodig. Wijnmakers die eigenzinnig gericht zijn op kwaliteit en die daar ook naar gehonoreerd worden. Je hebt pure pech als je zo’n vernieuwer bent op de verkeerde plek. Terwijl de liefhebber júist op zoek is naar de wijnmakers die boven het maaiveld uitsteken.

Eric Hoepelman brengt Bordeaux uit het topjaar 2000 op tafel. Een geweldig mooie line up. Met twee witte indrinkers, vier Bourgeois, een geklasseerde wijn, zes Grand Crus Classes en één top dessertwijn als uitdrinker.

Château Latour Martillac 2000 Pessac Leognan

In de eerste serie staat voor mij meteen van een van dé wijnen van de proeverij, deze Grand Cru Classé uit Pessac Leognan, gemaakt van semillon, sauvignon blanc en een pietsie muscadelle. Spannende wijn met goede balans, zegt Maarten. Veel concentraat, aldus Toos. Ik zie een goudgele kleur, met een complexe geur: vanille, een boers stinkertje, ook wat tropisch fruit zoals ananas. Rondeur in smaak. Vitaal met mooie zuren. Hap sap! En werkelijk minutenlang nahangend. Een fantastische wijn, waardoor ik – toch best ervaren – nu besef: er móeten witte Pessac Leognan en Graves wijnen in de kelder worden gelegd. Want zo’n belevenis wil ik vaker meemaken. 

De vier Cru Bourgeois geven veel plezier, maar wekken ook de indruk op één na dat ze eerder nog lekkerder waren. Château d’Agassac 2000 Haut Medoc charmeert Valerie enorm, die ‘steeds andere geuren ruikt, geweldig, bouillon, medicinaal, pruimen, seringenbloesem, menthol en aardbeien’. Goed op dronk, zegt Maarten. Château Citran 2000 Haut Medoc zou Maarten nog laten liggen. Heeft inderdaad nog duidelijk tannine, met een iets vriendelijker geur dan d’Agassac, mocca en herfstbos. Ik constateer echter ook een opdrogende afdronk, de neus boeit mij meer dan de smaak. Château Poujeaux 2000 Moulis beroert ons. Ik vond de geur mooi met herstbos en champignons, erg mooie goede zuren en fijne doordrinkbaarheid. Toos is kritisch vanwege harde tannines, bitters en geen fijne smaak. Martijn prijst de prachtige geur daarentegen met koffie en menthol. Kees benoemt eucalyptus en potloodgrafiet. Château Meyney 2000 Saint Estephe heeft een fantastisch geparfumeerde rijke geur, vriendelijk en uitgebalanceerd. De aardse smaak hangt lang na. Toos is meer tevreden, Kees noemt de wijn fruitiger, hij ruikt drop. Martijn is gelukkig met mooi verweven houttonen. Ik vind Meyney het mooiste van de Cru Bourgeois.  

Uitzonderingen bevestigen de regel 

Jean Gautreau, dochter die nu in charge is en kleinzoon

Het is heel invoelend van Eric om Sociando Mallet 2000 Haut Medoc te plaatsen ná de Cru Bourgeois en voor de Grand Cru Classés. Dit is het succesverhaal van Jean Gautreau, die op 42 jarige leeftijd in 1969 een verwaarloosd domein kocht met 5 hectare wijngaarden. Door héél hard te werken en te investeren heeft hij met Sociando Mallet een enorme reputatie gevestigd. Sociando Mallet ligt op bevoorrecht terroir, dichtbij de Gironde. Gautreau was negociant en kende dus het klappen van de zweep. Hij is zo’n vernieuwer waar Jane Anson over schrijft. De 1990 van het domein scoorde bij blindproeverijen direct na de oogst beter dan twee premier crus; dat zegt iets over het potentieel. Bij een verticale proeverij Sociando Mallet in 2004 bij de Brabantse Wijnsociëteit maakten zelfs kleine jaren (1991, 1992, 1993) veel indruk. Heel aantrekkelijke wijnen met veel beschaving. Toen hij overleed in 2019 telde Sociando Mallet maar liefst 83 hectare, goed voor 450.000 flessen jaarlijks. Sociando Mallet presteert op Grand Cru Classe niveau, dus wie geen etikettendrinker is, heeft hieraan een enorm goede koop. The most spectaculair rise ever known in the Medoc, schreef Robert Parker over deze wijn. 

Sociando Mallet 2000 Haut Medoc is vrijwel ondoorzichtig. Louter positieve commentaren: Hans ruikt vlierbes, Claartje benoemt de kracht van de wijn, Leila noemt de wijn strelend en delicaat. Gerard prijst de rijke neus met rijp zwart fruit, kruidigheid en mild bittertje. Mijn bevindingen: heerlijke geur met paprikatonen, geparfumeerd, prachtige balans, goede zuren, heel mooi en ook minutenlang nahangend. 

Grand Cru Classés

Château Croizet Bages 2000, Pauillac

Dit domein presteerde niet altijd op Cru Classé niveau, maar presenteert zich nu mooi. Enorm rijk, koffie, laurier en grafiet, strenge smaak met duidelijk nog tannines, bittertje in afdronk. Goede zuren maar matige balans. Rob benoemt pruimen, kruiden, sappige aanzet met mooi zoetje. Mooie krachtige wijn, over 5 jaar misschien nog mooier. Annemiek ruikt kruiden, rood en zwart fruit in de neus, dat doorzet in de mond, zij zegt juist: heel mooi in balans. Willem Jan benoemt rood en zwart fruit, bes, chocolade en laurier,

Château Haut Bages Liberal 2000, Pauillac

Ondoorzichtige kleur, bruine rand, bloemrijk en vriendelijkere geur met mocca en herfstbos associaties/ Verfijnd, Erg mooi, kracht en elegantie, uitstekende balans. Voor Rob zit de wijn op slot, Martijn valt de langere afdronk op.

Château Grand Puy Lacoste 2000, Pauillac

Hartendiefje van Eric. Een van de mooiste wijnen van de avond. Mocca, super verfijnd, espresso, supermooie balans, lang nahangend, dennengeur en later ook cassis. Berry benoemt kersen, laurier, bosgeur, oud hout, turf, fruit en kersen in de smaak. Mooi op dronk. Paul noemt de wijn rokerig, fruit, bessen en kersen, frisse wijn, fraaie balans, pakkende tannines, conclusie zalige wijn. Kees roemt de deftige neus, mocca, zacht bittertje, framboos, potlood. Lange afdronk.

 
Château Grand Puy Ducasse 2000, Pauillac

Berry ruikt chocolade, koffie, pruimen. Dit is de eerste wijn die niet op dronk is, aldus Berry. Paul stelt dat de geur zachter is dan Grand Puy Lacoste. Bramen, pruimen. Kees noemt de geur wat gematigder. Hij ruikt eucalyptus. Deze wijn is complexer, stelt Maarten. Mijn bevindingen: driekwart doorzichtige kleur, laurier, tabak en eucalyptus. Gewéldige verfijning en rondeur. Ik merk dat ik doorslik in plaats van uitspuw, doorslikfactor is hoog. Mooi nahangend.

Château Cantenac Brown 2000 Margaux

Hartendiefje van Eric. Martijn benoemt chocolade en hout. Maarten wil de wijn nú drinken en niet verder opleggen. Heel fris is zijn oordeel. Toos is heel enthousiast: zó moet een wijn zijn! Drop, laurier, bospaddestoelen, cacao, echt in balans, mooi complex, veel zachter en eleganter.Fijne zuren. Mijn aantekeningen zeggen verfijnd parfum, kreupelhout, tabak, rondeur in smaak, heel sappig, lang nahangend, prachtig kersenpit bitter, hap sap!

Château Rauzan Gassies 2000, Margaux  

Dit was lange tijd een lelijk eendje, een onderpresterende tweede cru. In 1992 werd een nieuwe cuvier in gebruik genomen, het gebouw waar de gisting plaatsvindt en de cuves rijpen. Ook kwam er een nieuwe kwaliteitsgerichte directeur. Ik vind dat je die verbeteringen in2000 kunt proeven, ik ben zelfs geïmponeerd: diepere neus, concentraat, hele intense kersen geur, doorslikfactor, prachtige balans met nog veel potentieel. Just benoemt bramen, flinke tannines die goed geïntegreerd zijn, in de wijn perfecte smaken.

Château Rieussec 2001 Sauternes

Een klein uitstapje, want 2001 was een geweldig Sauternes jaar – en 2000 niet. Enorm geconcentreerde geur, kruidnagel en abrikoos, een bedwelmend stinkertje (botrytis),  siroopachtige structuur met ook nog zuren. Willem Jan noemt het glas verrukkelijk, goudkleurig, gecarameliseerde tonen in de smaak met honing. Levendig glas wijn, niet extreem zoet, deze 100-punter. Belevenis. 

Een prachtige en memorabele proeverij met goede documentatie.  

Chateaux Bordeaux, strips om te leren over Bordeaux

Na de dood van haar vader is Alexandra Baudricourt vastbesloten leiding te geven aan “Le Chêne Courbe”, het uitgestrekte wijnlandgoed dat haar familie in het hart van het Medoc gebied bezit. De mooie erfgename is zich maar al te goed bewust dat ze zich als wijnmaker in de dop bescheiden moet opstellen, want het is geen sinecure om een Grand Cru te produceren. Ze had niet verwacht dat haar domein het doelwit zou worden van hebzucht, intriges en bedrog. Corbeyran is de scenarist van de stripboekenreek Chateaux Bordeaux, getekend door Espé. Arend Jan van Oudheusden is verantwoordelijk voor de vertaling. De stripreeks is goed gedocumenteerd en zodoende krijgt de striplezer veel informatie, zowel over techniek, oenologen, negociants, etc.Aanrader.