Bordeaux verticaal: zelf de slingers ophangen

Marathon van Medoc

Je moet zelf de slingers ophangen in het leven, zegt men wel. Nou heb ik de indruk… dat wijnliefhebbers daar patent op hebben. Zo klinkt al enige tijd uit onze ledenkring dat we in het jubileumjaar - veertig jaar bestaan – klassieke wijnen zouden moeten proeven. Klassieke wijnen! Bourgogne, Bordeaux, Toscane, Piëmonte, Moezel en Rheingau uit Duitsland. Willem Jan Withagen preludeert met de laatste proeverij vóór het jubileumjaar met een klassieke proeverij. Blije gezichten. En dat hij een toffe kerel is.

Een klassieke Bordeaux proeverij staat op het programma. Vaak begint die met een witte Bourgogne, nu ook. Meursault 2010 van A. Bichot is de eerste fles die Willem Jan opent uit een doosje in de kelder. De smaakcomponenten vliegen om de oren: exotisch fruit, ananas, amandel worden genoemd. Mijn aantekeningen zijn iets nuchterder: bescheiden geur, goede zuren, ranke wijn. Nog geen karakteristiek botertje. Fraai. 

Van vijf wijndomeinen gaan we verticaal jaargangen proeven. Vrijwel steeds ‘scoort’ een topjaar als 2010 het best, krijgt applaus voor complexiteit, concentraat en balans. Interessant is dat zogenaamde mindere jaren wél lekkerder drinken, meer plezier geven. Een wijn uit zo’n topjaar heeft meestal veel tijd nodig om een zekere stugheid van zich af te schudden. Soms wel tien jaar of langer. 

We zien dat meteen bij Château Taillefer, Pomerol, gemaakt van 75% merlot en 25% cabernet franc. We proeven 2012 en 2010. 

Château Taillefer 2012 Pomerol

Valerie zegt het treffend: in 2012 is de geur mooier dan de smaak, bij 2010 is de smaak mooier dan de geur. Ik steek mijn neus in het glas en er verschijnt een glimlach op mijn gezicht. Een rijke geur, herfstbos en potloodslijpsel. Aah, wat lekker. De smaak is een beetje scherp, mist wat charme. Je zou willen blijven ruiken. 

Château Taillefer 2010 Pomerol

Gebruinde rand. Kan een geur ‘slanker’ zijn? Het staat zo in mijn aantekeningen: zwart zomerfruit, cassistonen, chocolade. Een harde aandronk en zoveel concentraat dat het potentieel duidelijk is, krijgt in het glas steeds meer de karakteristieke Pomerol rondeur. Beter in balans, goede zuren, zegt Toos. De wijn heeft veel lucht nodig om zijn kwaliteiten ten toon te spreiden. 

Château Poujeaux gemaakt van cabernet sauvignon en merlot, aangevuld met petit verdot en cabernet franc. Net even wisselende percentages afhankelijk van het jaar. Dit is een domein dat een warm plekje heeft in het hart van veel leden. 

Château Poujeaux 2011 Moulis

Driekwart ondoorzichtige kleur. Rob noemt de wijn aangenaam en in balans. Ik ben er zeer over te spreken: prachtige complexe geur met turf, boschampignons, aards, pruimen. Hap sap smaak, mooie zuren, bittertje en voelt ook nog jong aan. Lekker drinken dit. 

Château Poujeaux 2012 Moulis

Driekwart ondoorzichtige kleur. Heel anders. Rob ruikt wat paprika (onrijp). Veel minder geurig, wel wat aards. Veel smaak, goed om te proeven nu, iets ‘zachts’, bittertje na, karaktervol. 

Château Poujeaux 2010 Moulis

Driekwart ondoorzichtige kleur. Deze Cru Bourgeois is nu duidelijk béter op dronk dan de Grand Cru Classés die volgen. Niet zo uitgesproken geurig, maar wel complex: de aardsheid van Moulis, kaneel, tabak, eekhoorntjesbrood, munt ook. Wat een lekkere geur om te blijven ontdekken. Rondeur in de smaak, hap sap, oeps… vergeten uit te spuwen. Adembenemend lekkere wijn. 

Château Cantemerle heeft ongeveer tweederde cabernet sauvignon, een vierde merlot en wisselend van het jaar aangevuld met cabernet franc en petit verdot. We proeven 2004, 2011 en 2012. 

Château Cantemerle 2012 Haut Medoc

De meest doorzichtige kleur. Cassis in de geur, herfstbos al, goed concentraat en lijkt ook op dronk. Eric ruikt laurier, munt en fris groen. Leila ruikt drop en laurier. Uitgebalanceerde wijn. 

Château Cantemerle 2011 Haut Medoc

Driekwart ondoorzichtige kleur. Leila ruikt wat medicinaals, ik ruik een cassisimpressie, tabak en leer. Zachte aandronk, hoge zuurgraad in afdronk. Fijn glas. 

Château Cantemerle 2004 Haut Medoc

Heeft het zin een wijn zó lang te laten rijpen? Vijftien jaar oud nu. We hebben proevers die de voorkeur geven aan de jongere wijnen. Voor Willem Jan is dit een van de hartendiefjes van de proeverij. Leila roemt de zachtheid en het mondvullend fruit in deze wijn. Ik hou van de belegen tonen in de geur, maar ook potloodslijpsel en honingdrop. Deze wijn is werkelijk prachtig uitgerijpt en volkomen in balans. 

Margaux proeven. Ik blijf het altijd bijzonder vinden. Vanwege die zijdezachtheid, dat liefelijke. We proeven Blason d’Issan 2013 en Château d’Issan 2010. Tweederde cabernet sauvignon, een derde merlot. 

Blason d’Issan 2013 Margaux

De tweede wijn, dus gemaakt van jonge stokken. Just benoemt turf, munt en koffie. Halfdoorzichtige kleur. Voor zo’n betrekkelijk jonge wijn al veel te genieten in de geur: kreupelhout, menthol en aardbeienjam. Erg drinkbaar nu al: elegantie en finesse. Feestje. 

Château d’Issan 2010 Margaux

Veertig procent merlot in deze wijn. Ondoorzichtige kleur. Dit is voor mij dé wijn van de proeverij. Klassieke neus met kruidigheid, laurier, veel potentieel, zachte aandronk en ongelofelijk veel elegantie. Rondeur, heerlijk in de mond. Verboden te spuwen. Vind ik. Punt uit. Uitmuntende balans. Just is gevraagd naar zijn oordeel en die komt met een soort ‘zing-vecht-huil-bid-werk-en-bewonder’ proeftermen: open haard, turf, drop, gloed, passie, trots, karakter, diepgang, intelligentie en blijdschap. Ieder woord kan hij ook in twee of drie zinnen nog eens uitleggen. Een proefheld die Just!

Dan een contrast met de Margaux, een Robert Parker lieveling: Château Smith Haut Lafite, Pessac Leognan. Tweederde cabernet sauvignon, een dertig procent merlot, aangevuld met cabernet franc en petit verdot. 

Château Smith Haut Lafite 2010 Pessac Leognan

Ondoorzichtige kleur. Mijn oordeel wijkt hier nogal af van andere proevers. Ik vind de wijn stoffig en zelfs een tikje eendimensionaal. Wel veel kracht, maar weinig gelaagdheid. Veel kracht met alleen bitters na in de afdronk. 

Château Smith Haut Lafite 2007 Pessac Leognan

Hartendief van Willem Jan. Ik ben ook enthousiast : ondoorzichtige kleur, aardse geur, chocolade en espresso, zeer zachte aandronk, rondeur en goed concentraat, fraai bittertje in de afdronk. Mooie uitgerijpte wijn. 

Château Doisy Védrines 2007 Sauternes

In de eerste jaren van mijn lidmaatschap van de wijnsociëteit maakte de 1982 van dit domein verschillende keren onuitwisbare indrukken. En dan hou je een zwak voor zo’n domein. Tonen van edele rotting,  met perzik, peer, sinaasappels. Elegantie. Prachtige balans. Fijn glas. 

Fraaie proeverij afgesloten met fijne kazen van Paul.

Traditionele wijnlanden, mooie wijnen

Bodega Lopez Ristobal

Na een aantal keren nieuwe wereld wordt het tijd om weer eens oude wereld te proeven. Niet omdat we niet genoten hebben, maar omdat Claartje Grielis gewoon zin had om nog meer te proeven. Daarbij neemt ze ons mee op reis door Europa, plaatsen die ze zelf bezocht heeft en alle wijnen zijn ter plaatse gekocht. We beginnen de reis in Spanje, Catalonië. 

De indrinker Codorníu Gran Codorníu vintage 2015 Pinot Noir, van het oude Spaanse huis Codorníu in de wijnstreek Cava DO  Catalonië. Het heeft een mooie roze-oranje kleur, fijne mousse, framboos, aardbei en mineralen in de neus, fris, bittertje en fruit, zacht en mineralen. Velen vinden de afdronk fijn. Dat bittertjes best lekker kunnen zijn, net als de zuren en zoetjes laat deze cava zien.

Dan gaat de reis verder, nu dichter bij huis, Duitsland waar drie plaatsen aangedaan worden aan de Ahr, Saar en Mosel. Drie verschillende wijnen, de eerste is licht geel en volgens Paul groene appels, fris, strak droog, mineraliteit, strak in zuren en beperkte complexiteit, Het blijkt een blend te zijn van Weisburgunder, Grauburgunder en Riesling: Schlossgut Diel, Diel de Diel 2017. De tweede wijn is bleek licht geel, stinkertje (petroleum) in de neus. Zoete geur exotisch fruit lychee in de mond. 

 

Imposant: Schloss Lieser

Saskia denkt dat wijnen één en twee riesling zijn maar nummer drie is anders: munt, biergist en hoog in de zuren en bitters zijn ook aanwezig, ze drinkt liever twee, drie is niet haar smaak. De tweede wijn is bij de meesten favoriet, terwijl wijn drie bij Claartje en Toos de favoriet is. Beide wijnen zijn Riesling, de tweede Riesling Kabinet 2016 Van Volxem Bockstein en de derde Riesling Schloss Lieser 2018 Thomas Haag. Hier blijkt dat 2018 een moeilijk jaar is en dat de wijnen te weinig zuren kunnen hebben. Ondanks dat is het een heel mooie wijn.

          

Dan gaat de reis weer verder. Iedereen denkt met de twee rode wijnen in een warmer land te zijn beland door het proeven van veel gekookt fruit. Diep robijn rood, zwart bramen gestoofd fruit, karnemelk, eucalyptus, niet teveel alcohol, mooi in balans, niet te veel tannine bij de eerste. Volgens Eric diep fruit, bramen, hoger in de neus meer inkt, blauwe bes, en het blijft lang hangen. De tweede wijn is roder, champignons, cassis en een zoetje maar ook zuren.

Beide wijnen hebben eucalyptus en munt in de neus maar de tweede is meer uitgesproken, mooie zuren in balans en veel smaak concentratie en fijne tannine. Zitten we in Zuid Italië of in Bordeaux? Rhone, Spanje, Haut Medoc, van alles is genoemd, maar…….beide geblindeerde wijnen komen uit Oostenrijk. Ze zijn van Leo Hilliger uit Burgenland, de eerste 100% St Laurent, 12 maanden op hout. Druiven staan op leem en kiezel in Burgenland, tegen de Hongaarse grens. De tweede wijn is een blend van Shiraz, Zweigelt en Merlot uit 2016. Deze heeft ook houtrijping en daarna nog een keer flesrijping. Iedereen is op het verkeerde been gezet met deze twee mooie wijnen uit Oostenrijk!!

Na Oostenrijk gaan we weer terug naar Spanje, maar dan meer naar het westen: Rioja Alta. Twee geblindeerde rode wijnen die de meesten ook weer op het verkeerde been hebben gezet. Volgens Maarten bevat de eerste wijn veel donkerfruit houttonen, in de smaak geïntegreerde tannine en complexe afdronk. Is het een Bordeaux? Is het Cabernet?  De tweede wijn is diep, minder verkleuring, geur tertiair, bouillon maggi maar is later minder aanwezig. Minder rijpe plakkende tannine, meer donker fruit in smaak, ceder laurier, en een lange afdronk. Eerste wijn mooi om te drinken, de tweede is om te laten liggen. Toos vindt de tweede een moeilijke wijn. Velen denken aan de lessen van Hans: Italië! Bij de eerste wordt voornamelijk aan Nebbiolo, gedacht vanwege teer, leer, mooie wijn en zacht en romig, geïntegreerd, en een prettig mond gevoel. Tweede is lastiger, cassis, zwarte, kers potlood drop, uit Toscane? Echter de tweede wijn komt uit 2009 en is een Tempranillo uit het Spaanse Ribera del Duero , 14 maanden op vaten gelegen van de Pago de Manvirgo wijngaard (85 jaar oude stokken en kalkrijke grond) van het huis Lopez Cristobel Bagús.  En is dus inderdaad ouder dan dat hij lijkt. Door de contrasten van hard maar ook zacht was het moeilijk in te schatten dat de eerste een Rioja was van Viňa Ardanza Reserva 2007. Deze wijn wordt alleen in goede jaren gemaakt zoals deze uit 2007, dat wil zeggen: mediterraan jaar als de wind dan uit het noorden komt.

De reis gaat verder. Weer wordt er getwijfeld over het land waar de laatste twee rode wijnen vandaan komen. Is het Frankrijk of Italië? Volgens Eric heeft de eerste wijn wat boter en na een tijdje oude boter in de neus, is hard en peperig. In de mond stevig, hout, harde wijn maar ook wat fris. De tweede, bruin, neus maggi aards, weinig fruit in mond ook aards. Saskia, is het gedeeltelijk met Eric eens, was eens mooier, bouillon en lavas maar ook nog wat fruit in mond. De tweede roept wat vraagtekens op, het is een heel mooie wijn, maar was deze ooit mooier of gaat deze nog mooier worden? Na verloop van tijd krijgt deze wijn ook een mooiere afdronk en volgens Willen-Jan zelfs jammig en zoet in de neus. Paul heeft andere proefnotities, bij de eerste verse kersen, een sangiovese op nieuwe hout. De tweede is een Toscaanse wijn, Carbernet met Merlot, blend die krachtig is en jodium heeft, hij vindt het een hele mooie wijn. Zelf vind ik in de eerste wijn ook de anijs tonen duidelijk naar voren komen. Beide wijnen komen inderdaad uit Italie, de eerste wijn is een Villa Antinori Chianti Classico Riserva uit 2012 (Marchesi Antinori) en de tweede een Brunello di Montalcino Riserva 2007 (Conti Constanti). Deze tweede wijn wordt alleen gemaakt in de mooiste jaren. Je kunt deze drinken tussen 2018 en 2030, dus hij is net op dronk. 

We eindigen de reis in Oostenrijk, de uitdrinker is donker geel, mooie perzik geur, muscat, hazelnoot, bittertje maar ook zoet. Kracher specialiseert in zoete wijnen. Deze Beerenauslese is gemaakt van 60% Welsriesling en 40% Chardonnay. Het wijnhuis Kracher ligt in het Seewinkel gebied in het Oostenrijkse Burgenland. Door de verdampende periodes van het Neusiedler Meer, mistige avonden en het warme Pannonische klimaat, is het continu warm en vochtig en kan de Botrytis Cinera zich goed ontwikkelen, wat de basis is voor deze Trockenbeerenauslese.

Een paar zoete wijnen doen het heel goed in de hele wereld. Net als Château d’Yquem, dat de meest bijzondere wijnen in de wereld maakt en op de hoogste heuvel in Sauternes ligt met wijngaarden in een bijzonder eigen microklimaat. In 2012 is er een wedstrijd geweest tussen het huis d’Yquem en Kracher, lees hier de notities. De Kracher is een factor 20 goedkoper.

Een mooie reis door Europa en iedereen snapt waarom Claartje deze wijnen uitgezocht heeft. Prachtige wijnen, we hebben genoten van het proeven.

Proefnotities en verslag Annemiek Vermeijlen