Mijn spelen is leren, mijn leren is spelen - Best off riesling

In 1778 verscheen in Utrecht anoniem de bundel Proeve van kleine gedigten voor kinderen, daarna toegeschreven aan de advocaat Hieronijmus van Alphen – dezelfde van Jantje zag eens pruimen hangen – met het gedicht Het vrolijk leeren:

Mijn speelen is leeren, mijn leeren is speelen,

En waarom zou mij dan het leeren verveelen?

            Het lezen en schrijven verschaft mij vermaak.

Mijn hoepel, mijn priktol, verruil ik voor de boeken;

Ik wil in mijn prenten mijn tijdverblijf zoeken,

            ’t Is wijsheid, ’t zijn deugden, naar welke ik haak.

(haak= verlang)

Spelen en leren, leren en spelen, is wat Hans Lodewijkx altijd doet met zijn ontregelende proeverijen. Met series die door elkaar worden gehusseld. En te veel wijnen. Want kiezen, dat kan ie niet goed, Hans Lodewijkx. Maar wát een neus voor kwaliteit. Oprechte interesse in het ambacht van de wijnmaker, respect voor terroir. Prachtige documentatie én foto’s. Met zijn Best off Riesling maakt Hans zijn reputatie meer dan waar. Zijn laatste proeverij, ik hoop op een Heintje Davids effect…

Vijf indrinkers, een heeft kurk, dus vier om te proeven.

ADAM DRONER HOFBERG RIESLING KABINETT

Héél leuk om te doen. In de oudere wijnen komt petrol terug in de proefnotities, ieder jaar ouder betekent een iets rijkere geur. Zo heeft 2017 citrus, in 2016 komen er bloemetjes bij, in 2014 wat boter en kruidigheid en in 2013 mineraliteit. 2017 is vooral beloftevol, 2016 heeft de voorkeur van de meeste proevers, Rob roemt de perfecte eenheid en zoet/zuurbalans, Claartje noemt 2016 het meest ambitieus, 2014 heeft mijn voorkeur van wege de rijke boterige geur, prominente zuren en rondeur in smaak, terwijl 2013 relatief de zachtste zuren heeft, de meeste kleurontwikkeling en het zoet wat meer naar voren komt. Voortreffelijke wijnen.

Hierna volgen negen Grosses Gewachs Rieslings, een Oostenrijkse Riesling en twee Auslese Rieslings. Ik herinner me jongere jaren GG proeverijen en die… vind ik moeilijk! Maar nu proeven we zes, zeven, tien jaar oude wijnen… lekker.

ROBERT WEIL 2013  KIEDRICH GRÄFENBERG GG
Rheingau. Helder waterig, geel, peer, goed concentraat, bittertje. Eric benoemt witgeel, zure appel, grapefruit, verf, steen, mineraal en mandarijn. Just voegt meloen toe.

CHRISTMANN 2013 KÖNIGSBACHER IDIG GG
Pfalz. Goudgeel, citrus en bloemig, heel prominente zuren, eleganter en smaller. Volgens Eric rijker in de mond, tropischer, mango, boter, munt en abrikoos. Just benoemt vanilletonen, frisse en fijne zuren, nootachtig. Paul noemt deze wijn wat minder geconcentreerd dan de vorige, iets duffer. 

KÜHLING GILLOT 2013 NIERSTEIN PETTENTHAL GG
Rheinhessen. Goudzweem, peer, mineraal, ook wat aards in de smaak, best uitgesproken, bittere zuren, eetwijn met veel kwaliteit.  Eric stoort zich aan het sulfiet in de neus waar Cees de wijn typisch noemt, true to type met petrol én een piepklein zoetje.

KELLER 2013 WESTHOFEN KIRCHSPIEL GG
Rheinhessen. Heldere kleur, goede zuren, goede balans, best spannend. Eric bemerkt dat de wijn lang blijft hangen (altijd een kwaliteitsindicatie). Cees ruikt ananas. Toos betitelt de neus als fraai met perzik, appel, zoetje, mango, smaak is het meest complex van de Rheinhessen GGs.  

WAGNER STEMPEL 2013 SIEFERSHEIMER HEERKRETZ GG  
Rheinhessen. Meeste kleurontwikkeling, kleine bloemetjes, een kruidje, sappig, misschien net iets eendimensionaler dan de andere, Cees benoemt ananas, stevigheid en een bittertje. En Eric petrol, honing, stroop en bloemen.

Monzinger Halenberg

EMRICH-SCHÖNLEBER 2012 MONZINGER HALENBERG GG
Nahe. Helder, peer, goede bitters, eetwijn, ook wat tropisch fruit, mango, hangt mooi na, elegantie. Berry is onder de indruk: compacte geur, peer, hooi, stro, honing, sappig, komt dunner binnen, elegant en blijft lang doorspelen. 

SCHÄFER-FRÖHLICH 2012 MONZINGER HALENBERG GG
Nahe. Fantastisch natuurlijk, twee producenten van dezelfde wijngaard en hetzelfde jaar. Helder, klein mufje, mineraal, kardemom, kruidje, scherpe zuren. Berry ruikt wat hij nog nooit in Riesling rook: skischoenen! Gebruikte bedoelde hij volgens mij. Dat denk ik door de andere woorden: stinkkaas, zweet. Eric weet diezelfde geur dan weer iets omfloerster te verwoorden: Munsterkaasje!  

EMRICH-SCHÖNLEBER 2009 MONZINGER HALENBERG GG
Nahe. En dan dezelfde wijngaard, dezelfde producenten, maar dan drie jaar ouder: 2009. Vanille, goed geconcentreerd, tropisch fruit in de geur, mango, héél lang nahangend bittertje. Heel complexe wijn, liefelijker geur dan de volgende wijn, ook liefelijke smaak door een pietsie zoetje van hele rijpe druiven. Eric benoemt petrol en honing. Leila benoemt de wijn als subtiel, lekker, abrikoos.  

SCHÄFER-FRÖHLICH 2009 MONZINGER HALENBERG GG
Nahe. Gesloten neus, mooie smaak met prominente bitters, veel concentraat, komt pas na lange tijd los. Claartje ruikt petrol en proeft in de smaak tropisch fruit. Saskia benoemt vooral de erg mooie zoet/zuur balans. Just ruikt iets gistigs op de tong, fruitzuren die lang blijven hangen. En HansL? Die zegt: deze wijn elektriseert meer. Mooi gezegd.  

FX PICHLER RIESLING UNENDLICH 2005
De enige Oostenrijkse riesling in de proeverij, maar wat voor een! Goudgeel, uitstekende balans, goede zuren, licht honing, perzik, abrikoos. Adembenemende wijn. Diederick is ook onder de indruk: rijp, tropisch fruit, honing, caramel, intense smaak, botertje, complex. Wanneer open je zo’n pareltje uit de kelder? Ach… wat maakt het uit, is het voor een feestje dan is het goed, is het zomaar dan beleef je een feestje. Meditatiewijn. Gastronomische wijn.

WEINGUT HAART 2016 PIESPORTER GOLDTROPFCHEN AUSLESE #30
Twee piepjonge Ausleses, cuvee #30 en #35, ook nu speelt Hans weer met onze verwachtingen en kennis, wat is het verschil? De eerste wijn is liefelijk, uitnemende balans, goede zuren, vettig, ananas. Echt een fles om tot 2026 vanaf te blijven.

WEINGUT HAART 2016 PIESPORTER GOLDTROPFCHEN AUSLESE #35
Meer geur, al meer zoet, maar ook prima balans. Toos geeft ook aan dat het zoet in deze wijn al iets meer naar voren komt. De oplossing? Deze wijn stopte met gisten, zei Hans, om daarna weer door te gaan en gedurende een jaar lang (!) te blijven gisten. Haart werkt alleen met wilde gisten. Spannend om deze twee wijnen naast elkaar te proeven. Ook dit glas zou ik tot 2026 niet meer aanraken.

Hans beloofde ons een ‘excerpt’ van vrolijke wetenswaardigheden; deze grabbelton krijgen de geachte leden per email samen met de aankondiging van dit verslag. We starten dit verslag met een gedicht. Hans werd op zijn laatste proeverij ook uitgeluid met een gedicht, door Just, van Jean Pierre Rawie.

Park in Volterra

De herfst deed zich reeds vaag gevoelen.

Het was het einde van 't seizoen.

De zetbaas van het paviljoen

sjouwde met tafeltjes en stoelen.

Geremd door zuidelijk fatsoen

stonden ragazzi en fanciulle,

verachting veinzend, in de zwoele

namiddagzon verliefd te doen.

Wij dronken een glas wijn en zwegen.

Wij bleven met onszelf alleen,

tot er een oude man verscheen

die blaren op een hoop ging vegen.

- Als in een Franse film, zo één

waar ze elkaar tot slot niet kregen.