Portugal Trilogie II - Noord-Oost: Dão en Douro

Wijnmaken in de 'lagares'

Hans Lodewijkx stopt veel tijd in zijn voorbereiding. Dat leidt altijd tot rijk gedocumenteerde proeverijen met veel diepte in kennis. En vaak tot veel breedte in het aantal te proeven wijnen. Ruim genoeg voor méérdere proeverijen over Noord Portugal. Hans is een paar weken geleden van start gegaan met de Portugal proeverij Minho & Bairrada. Vanavond vervolgen we de Portugal-studie met Dão en Douro.

In serie 1 zet Hans een witte Dão, een witte Douro en een lichtrode Alentejo neer. Drie wijnen met meer verschillen dan overeenkomsten… De Dão Quinta de Saes reserva branco  2015 van Alvaro Castro heeft een mooie neus met boenwas en kruisbes. De smaak opent fris, de citruszuren blijven daarna behoorlijk aanwezig. De tweede wijn is de Pó de Poeira branco  2014 Douro van Jorge Moreira. Alvarinho uit de Douro? Atypisch voor Alvarinho én voor Douro, maar wel lekker! Van een op 600m hoogte gelegen wijngaard. Vette neus met iets stal, hout en amandel. Sauvignon Blanc associaties door de zweterige neus. Best al rond in de aanzet met flink zuurtje er onder. Peer. Niet zo lang maar wel pittig kruidig in de afdronk. Leuke wijn. De daaropvolgende rode Foxtrot 2014 van Vitor Claro is een interessante Noord Alentejo fieldblend die voor 30-40% uit de witte Arinto druif bestaat. Maar deze lichtgebouwde friszure jongeling had moeite om tegen de witte wijnen op te boksen…

Met ezel en paard in de wijngaard van de Castro

In serie 2 is er weer focus: drie keer Dão. Álvaro Castro is een van de godfathers van de nieuwe ontwikkelingen in dit gebied. Zijn 2014 Dão Álvaro de Castro TN proeft als een moderne wijn voor de globale smaak: purper, frivool, levendig, met veel fruit in neus en mond. Bosvruchten, kers, framboos en zure pruimen. Maar ik zie weinig verbinding met Portugal. De tweede wijn Quinta de Saes Estagio Prolongado 2013 is ook van Castro en bestaat óók voor een groot deel uit de Alfrocheiro preto druif, maar is veel strakker van karakter. Meer dikte, iets bramen, best forse zuren achterin. Wel Portugees, maar onze proevers vinden het geen makkelijke wijn. 

Als laatste proeven we de Palheira 2013 Fieldblend van António Madeira met o.a. Baga, Jaen en Tinta Amarela. Donkerrood, halftransparant en niet eens zo dik in het glas. Kleine neus met kers. Hele mooie volronde aanzet met een mooie balans en veel fruit. Zure pruimen en framboos. Nog flinke tannines en tandplak. Je voelt iets meer alcohol op je tandvlees, maar deze zwoele wijn blijft toch steeds fris en elegant. Mooi!

Meander van de Douro bij Quinta do vale Meão

De drie Douro’s  in serie 3 zijn veel donkerder en dichter dan Dão’s uit de vorige serie. Donkerrood, purper, violette rand, zwart hart zijn de trefwoorden. Dit zijn wijnen waarin de je port-smaken en -geuren herkent. Duidelijk dikker en expressiever.  De Xisto ilimitado 2014 Fieldblend van Luis Seabra wordt gemaakt van onbekende lokale rassen. Iets oxydatie in de neus, krenten, drop, natte wol. Zwoele fruitige aanzet, frambozen-bessenjam, mooi zuur dat naar de afdronk toe tamelijk sterk wordt. Fijne wijn, maar nog wat scherp. Ook de tweede wijn Dusty 2015 van Jorge Moreira (Poeira) opent zwoel met veel fruit, rijpe pruimen en kersen. Duidelijker alcohol en tannines, maar toch lekkere wijn. De Meandro 2014 Quinta do vale Meão roept bij mij de sterkste port-associatie op. Mooi neus met kersen en iets stal maar vooral ook bloemig, viooltjes. Dat is typisch voor Touriga Nacional volgens Hans. Dikke aanzet met een mooie balans. Rijpe, zijde-achtige smaak van pruimen en kersen, kruidig en duidelijk warmer-alcoholischer.

In serie 4 “Vreemde Vogels” wordt de Douro trend voortgezet met een leuke maar erg jonge Papa Figos 2015 Douro Casa Ferreirinha. Hans vertelt dat Papa Figos Portugees is voor Wielewaal, de vogel op het etiket. Het schijnt dat deze trekvogel komt als de druif bloeit en weer gaat als de druiven geoogst worden. Bij de Monte Meão Baga 2013 Quinta do vale Meão valt de Bordeaux neus op en het speelse karakter. 

Maar de meeste waardering krijgt de DoDa 2012,   een gezamenlijk project van Niepoort (Douro) en Castro (Dão). De eau-de-vie met kersen neus roept weer de port-associatie op. Mooie balans, meer kersen dan pruim en framboos. Intense warme afdronk.

Terwijl we afsluiten met Moscatel de Setúbal Colheita 2013 van António Saramago, loop ik mijn lijstje na. Douro is vaak duidelijker herkenbaar, dikker en meer port-associatie. Dão is lastiger te typeren. Maar in beide gebieden worden mooie wijnen gemaakt! Dank voor een leerzame en lekkere proeverij!

Proefnotities en verslag Noël Geisen

Niet alledaagse Spaanse wijnen. Vooral Castillo Perelada uit Emporda maakt indruk.

Wijngaarden van Castillo Perelada

Het gebeurt me eerlijk gezegd niet vaak, een wijn waarvan ik denk: “daar moet ik echt een doosje van hebben!” Dinsdag was het weer eens zover, tijdens de proefavond van Just Krijn. Emporda (Spaans: Ampurdán; vooral bekend van het Dalímuseum in Figueres) staat centraal, naast wijnen uit die streek tegen de Franse grens aan, staan er ook wijnen uit Spaans Baskenland, het Baskische gedeelte van Rioja (Rioja Alta) en drie Prieto Picudo wijnen uit Castilla y Leon op tafel.

 

De wijn die er voor mij met kop en schouders bovenuit stak, was de Finca La Garriga 2011 van Castillo Perelada, Empordà. Diep- (zwart-)rood, een heerlijke neus van rijpe frambozen en kersen, mooie smaakvoortzetting, elegant, wat lijm, rijpe, rulle tannines. Volgens de documentatie 19 maanden houtrijping, maar het stoort totaal niet. Ook de 15% alcohol niet; die is perfect geïntegreerd, draagt zelfs bij aan de balans van deze fijne wijn. 100% lekker, 100% carineña (samsó in ’t Catalaans). 

In dezelfde serie ook een eenvoudige (Noël, terecht: “kan overal vandaan komen”) Empordà van Bodegas Roig Parais, en een wat gesloten (alhoewel sommigen tabak, ceder en laurier ruiken), roodpaarsige wijn, een zwoele wijn maar prima in balans: Vidiví 2013 van Bodega Espelt.

Vóór de Emporda’s drinken we de voormalige huisbubbel van El Bulli, de Glac Cava Maria Casanovas. Voor een Brut Nature is de wijn opvallend zacht. Met 40% pinot noir. 

De eerste serie wit: twee Txakoli’s en een witte Rioja. De Txakoli van Txabarri (door Just uitgekozen vanwege de ook vrij exotisch-Baskische naam) is voor veel proevers wel een beetje té fris. Cactus en brandnetel noemt Paul, behoorlijk wat fruit, sappig, best lekker, maar toch: die zuren, menig lid trekt die niet. De volgende Txakoli heeft helaas wat kurk. De Rioja kan mij niet bekoren wegens gebrek aan zuren; ze komt daardoor wat log over, ook door het eikenhout en het zoet (“honing” wordt genoemd).

Bodega del Páramo

De derde en laatste serie is er een van drie wijnen van de Prieto Picudodruif. Een druif die je moet leren kennen en waarderen, zeggen de boeren ter plekke. Veel fruit moet je niet verwachten, eerder kruidigheid. De eerste wijn is vrij gesloten, licht-sappig en vrij kort. Nummer 2 met wat tempranillo, is inderdaad vooral stallig, heeft daarnaast chocolade (Kees) en pruimenjam en tijm (Eric). De alcohol (toch maar 13%) brandt een beetje, en sommige leden verdenken de wijn van het hebben van kurk – volgens mij is het in dit geval toch vooral een gebrek aan fruit wat de verdenking van onzuiverheid kan opwekken. 

De laatste is beter: donkerrood met paarszweem, vanille (9 maanden Frans en Amerikaans eiken), donker en rijp bosfruit, ook iets vegetaals (positief!), een zoetje, mooi in balans, de tannines (een centrale factor in deze serie volgens Eric) beloven een fraaie toekomst voor deze wijn, de El Médico van Leyenda del Páramo.

De uitdrinker is de PX “1927” van Alvear, genoemd naar de solera die in dat jaar is gestart. Een bruine (“mahonie” volgens de documentatie) dikke, stroperige wijn, met krentjes en rozijnen, had voor mij net wat meer zuren mogen hebben, maar is toch een waardige afsluiter van deze avond van niet-alledaagse wijnen!

Verslag en proefnotities Rob van Ginneken

Helaas lijkt de La Garriga 2011 in de handel te zijn opgevolgd door de 2012. Mocht iemand nog wat 2011 hebben liggen, gelieve contact met mij op te nemen!

Ahr, Moezel en Pfalz uit ingepakte flessen

Brauneberger Juffer Sonnenuhr, tópwijngaard voor Riesling

Boele de Bie houdt zijn maiden proeverij voor ons. Hij neemt ons mee naar Duitsland, met onderweg twee ondeugende uitstapjes buiten Duitsland. Zoals gebruikelijk proeven we uit ingepakte flessen.

We starten met een mousserende indrinker uit een zware, degelijke fles. Berry proeft granny smith en Kees proeft goudreinet. Hans L zegt dat de zuren later komen én blijven over! Ook Noël benoemt de citruszuren. Peter zegt: lentebloemen en peer en vraagt zich af of deze uit de Pfalz komt. Het blijkt een mooie droge Reichsrat Von Buhl, Riesling, 2014. En dat ‘droge’ is nu net een bewuste keuze van keldermeester Mathieu Kauffmann, die eerder zijn sporen verdiende bij Champagnehuis Bollinger.

We vervolgen met een serie van drie droge witte wijnen. Achteraf blijkt dat we van noord naar zuid gingen...

De eerste, Nik Weis, Riesling trocken, 2014, is strakdroog, met flinke zuren. Kees vindt het wel een typische Moezel, waarbij ook Hans L de ‘petrol in de neus’ moeiteloos herkent. Nik Weis weet op het relatief grote wijngoed Sankt Urbans-hof steeds hooggewaardeerde wijnen te maken.

De tweede, Zilliken Saarburg Riesling trocken Alte reben, 2015, is een hartendief van Boele. Kees beschrijft de boenwas, viooltje en kruidigheid. Hans L gebruikt beschrijvende woorden als bloemig, zestes, kamille, zacht, rode grapefruit, weinig zuren, romig en vraagt zich af of het een jonge Moezel is. RAAK!

De derde van de serie is Von Winning, Deidesheim Paradiesgarten Riesling, 2015. Wederom ‘petrol’ en ook rijk van smaak. Peter vindt ‘m bloemig, lieflijk en voorzien van ‘goeie zuren’.

De volgende serie heeft van Boele als subtitel ‘bloemen, kruiden en zo’ meegekregen. En weer (achteraf) blijken we van noord naar zuid te proeven.

Het eerste glas is een Nederlandse wijn: Apostelhoeve, Pinot Gris, 2016. Zonder dat te weten, beschrijft Diederick het lichtzoet karakter. Ook ik ervaar tropisch fruit, salie, en boter. Martijn proeft appelsap, fruitella en mist wat zuren. Het tweede glas is Fritz Haag, Brauneberg Juffer Sonnenuhr, Riesling Spätlese, 2015. Dit is de tweede hartedief van Boele van vanavond. Terecht! Toos ervaart een vette aanzet en vermoedt dat het een Riesling auslese is. Peter schat in dat het een lieblich is. En ik dacht een feinherb. Toch mooi hoe we zo verschillend denken. En knap van Oliver Haag om zo’n spannende wijn te maken. Het is dan ook mede dit huis dat Moezel-riesling zo wereldberoemd maakt.

De derde is Theo Minges, Edition Rosenduft, Gewürztraminer Spätlese, 2015. De zoetste van de drie, met termen als perzik, honing, exotisch en gekonfijt fruit. Iets meer zuren zou deze wijn nog mooier maken. Het wijnhuis Theo Minges weet van een breed assortiment druivensoorten knappe wijnen te maken, zoals we in de proeverij later nog zullen merken.

Bij de derde serie gaan we langs de ‘meridiaan van noord naar zuid’. Rode wijnen, achtereenvolgens uit de Ahr, Pfalz en - ondeugend - Bourgogne.

Jean Stodden, Spätburgunder, Ahr, 2013: Rob noemt rijp rood fruit, ‘steeltjes’, niet heel vol of stevig. Berry zegt ceder, chocolade, kersen en bitters en concludeert dat het wel ‘Ahr’ moet zijn. Raak! De wijn is dan ook van de hand van Spätburgunder-expert Alexander Stodden.

Het tweede glas is Reichsrat Von Buhl, Spätburgunder, Pfalz, 2014. In deze wijn zit, volgens Rob, ‘meer spel’ en wederom rood fruit als rode besjes, kersen en framboos. Volgens Noël komt deze uit een ‘koude streek’. En Berry heeft ‘gist in de neus’. 

Het derde glas is geen Duitse wijn. Het is Jean-Luc Joillot, Pommard Pinot Noir, 2005.De wijn komt van de 1er Cru wijn gaard Les Noizons (geel omcirkeld op het kaartje). En wederom Berry plaatst deze in de correcte streek: Bourgogne. Over de wijn zegt hij: ceder, rooibos, oud hout, kersen, Franse neus, tannines, zuren.

We sluiten deze avond af met heerlijke Theo Minges, Riesling, trockenbeerenauslese, 2015. Adembenemende wijn, zoet/zuur in prachtige verhouding en perfecte balans. En daarmee zet Boele een prachtige eerste proefavond voor ons neer. Ik verheug me nu al op zijn volgende!

Proefnotities en verslag Eric Hoepelman