Gelukkig nieuwjaar / Bonne année / Happy New Year

Het verschil tussen goede en grote wijnen

Goede wijn behoefte geen krans. Zo luidt het gezegde. Een goede wijn verschaft veel plezier, maar etst zich doorgaans niet in het brein. Een grote wijn daarentegen is onvergetelijk. Veel proevers kunnen zich wel herinneren welke grote wijn bij hen het wijnvirus heeft aangewakkerd. In deze proeverij staan wijnen op tafel die de potentie hebben om zo’n grote wijn te zijn; voor veel proevers heeft een Grand Cru Classé zo’n rol gespeeld in hun liefhebberij. De proeverij van Henk Vermeer is klassiek van opzet: witte Bourgogne en rode Bordeaux. Met enkele grote wijnen. 

 

De witte Montagny 2009 1er Cru van Caves de Buxy is een lekkere chardonnay, fruit getypeerd, prettig om te drinken. 

Meursault Poruzot 2009 domaine Jobard Morey

Een wereld van verschil met de Montagny. Deze chardonnay is mineralig en heeft een duidelijk stinkertje. Kees noemt de wijn stuivend, met hazelnoot en boenwas. Nello determineert vannile, hout en boter. De wijn heeft een goede nervositeit, zegt hij. Ik vind de wijn een goede balans hebben, geconcentreerde smaak met amandelbitters. Heel rijk, een grote wijn. 

We proeven lekker gerijpte Bordeaux, de eerste twee series steeds een linker- en rechteroever-wijn. Cos Labory 2007 Saint Estéphe en Prieuré Lichine 2007 Margaux, zijn twee Grand Crus zoals die in 1855 zijn geklasseerd. Deze wijnen krijgen heel positieve commentaren: veel finesse, verfijning, elegantie. Allemaal woorden die horen bij klassewijnen. Ernaast staan een Grand Cru Saint Emilion, Château la Commanderie en een Pomerol, La Croix Saint Georges. 

Château Duhart Milon Rotschild 2008 Pauillac

Hartendief van Henk. Schitterende wijn die vrij complex is: aardse geuren, kersen, tabak, veel verfijning. Een perfecte balans met goede bitters. Voor nu duidelijk een eetwijn, rijk en fluwelig. 

Château Yon Figeac 1999 Saint Emilion Grand Cru

Nog een wijn uit de twintigste eeuw, het jaar dat Feyenoord kampioen werd, het televisieprogramma Big Brother een nieuwe dimensie gaf aan reality tv, Marinus Veltman en Gerard ’t Hooft de Nobelprijs voor Natuurkunde in ontvangst namen. De Saint Emilion is nu à Point, helemaal uitgerijpt. Rozen in de geur, mineralen ook. Een geweldige geur die indruk maakt, terwijl de smaak een wat storend bittertje heeft. Een kniesoor die zich daardoor uit het veld laat slaan bij het genieten van deze wijn. 

Château Pichon Longueville-Baron 2006 Pauillac

Een zwartrode kleur, vleestonen in de geur en een fris-kruidige smaak, zegt Claartje. Veel concentraat, zegt Toos, krachtige neus met drop, paddestoelen, bos. Mijn aantekeningen: vanille en een anijsimpressie in de geur, expressiever dan Comtesse, melkchocolade. Perfecte balans. 

Château Pichon Longueville-Comtesse 2006 Pauillac

Hartendief van Henk. Vegetaal, tabak, drop en tannine, zegt Claartje. Rijp fruit, chocolade in een zwoele neus, aldus Toos, een sappig glas. Mijn aantekeningen: laurier en gekookte pruimen in de geur, cacao ook, nog veel potentieel in deze wijn met een goede balans, alles klopt. Veel verfijning, een grote wijn. 

Schitterende proeverij.

Prachtige proeverij Herken de Duitser

Een simpel idee is lang niet altijd simpel uit te voeren. Berry Marinussen laat ons de Duitse wijn herkennen, in zes series van twee wijnen, met steeds één Duitse wijn. Goed idee. Berry selecteerde dertig mogelijke flessen, proeft ze door, en beleeft zo toch zeker twee mooie maanden, om voor ons één mooie proeverij samen te stellen. Mission accomplished. We proeven prachtige wijnen. Echt niet vlot te herkennen. Ook al omdat er enkele curieuze druiven op tafel staan, curieus in Duitsland zoals zweigelt, syrah en grüner veltliner. 

 

Reichsrat van Buhl, Riesling 2013 Brut, Pfalz

Wie wijnmaker is bij het befaamde champagnehuis Bollinger heeft een toppositie. Mathieu Kaufmann is de éérste chef de cave die zelf vertrokken is – alle andere zijn er gepensioneerd. Kaufmann is nu de wijnmaker van deze sekt, die door enkele proevers prompt voor een champagne werd aangezien. De wijn is dan ook supermooi met tonen van appels, peren, kweepeer, leisteen, brioche. Een geur waar je aan blijft ruíken. Goede balans en mooie zuren. Méér een eetwijn dan een aperitiefbubbel.

Grüner Veltliner 2014 trocken, Weingut Künstler Rheingau

De mooiste wijn uit de eerste serie staat naast het befaamde Weingut Knoll uit Oostenrijk. Die is prachtig, maar magiër Künstler is net iets verfijnder. Viooltjes in de geur, goede zuren en hoge bitters, dit is een fraai glas. Hans beargumenteert dat deze wijn te expressief is voor een Duitse wijn. Claartje ruikt buxus, Willem Jan lychees, ananasfruit en mandarijnenbitters in de smaak. 

Château d’Antugnac 2013 Terres Amoureuses Haute Vallee

In de tweede serie is niets mis met de chardonnay 2014 van Bernard Koch uit de Pfalz. Jasmijn, vuursteen, mineralen, vettig en mooie zuren. Maar… chardonnay uit Limoux kan geweldig zijn, zoals deze d’Antugnac. Er is veel aan te ontdekken en te genieten. Ik val helemaal voor de prachtige balans die zich openbaart na een geur met brioche, roomboter en perzik. Bij terugruiken lijkt het alsof het fruit zich steeds nadrukkelijker manifesteert, wow! Vanille in de smaak, prettige zuren. De wijn krijgt louter positieve commentaren: peer en hout (Henk), elegant (Claartje), vanille, hazelnoot, perzik en mooie amandelbitters (Kees). 

Schwarz 2011 Zweigelt Neusiedlersee

De curieuze Duitse Zweigelt kan niet in de schaduw staan van zijn Oostenrijkse vriendje. Eric benoemt paars, besjes en vanille, zoethout en vooral ook een dikkere constitutie. Gerard ruikt rode bes en frambozen, Noël aardbei en veel fruit, modern gemaakte wijn. Mijn aantekeningen: kersen, vanille en kruidnagel, soepel concentraat, het lijkt alsof we deze wijn te jong proeven, veel aardbei in geur en smaak, stevig glas. Ik vind dit een hele mooie wijn voor bij een wildgerecht, reebiefstuk of hazenrug. 

Spätburgunder 2011 Bernard Huber, Cuvee R Grosses Gewachs

De Paapse cuvee van Bryczeks’ Morey Saint Denis is in alles net wat minder dan deze Duitse pinot noir, die indruk maakt. Een klein zoetje in de geur, die zich langzaam als een pauwenstaart steeds meer opent. De pinot noir kenmerkt zich door hoge zuren, er zijn ook mineralen proefbaar in de afdronk. Een echte klassieker, oordeelt Rob. 

Ziereisen 2009 Jaspis Syrah, Baden

Berry heeft lef. Een Duitse syrah naast een Franse Cote Rotie zetten (Delas 2010  Seigneur de Maugiron). Maar hier toont zich zijn kennis… dit hartendiefje van Berry zet de Franse wijn in de schaduw. De Cote Rotie 2010 is fraai: een rijke neus met morellenkersen, veel inhoud, een echte wildwijn. Willem Jan geeft er de voorkeur aan, hij benoemt rozen, cerise, amandelschaafsel en zoete kersen. Zelf vind ik de Baden wijn een stuk verfijnder, prachtige geur met zoethout, balans, een wijn die álles heeft, zuren, bitters, mineralen, wat chocolade.

Tot slot proeven we twee zoete wijnen. 

Gewürztraminer 2005 Hugel, Vendange Tardives

Kees ruikt mango, Hans benoemt een groenzweem in het goudgeel, grapefruit, botytris, amandelspijs en amandelpit, mandarijnenbitters in de smaak, abrikozen. Mijn aantekeningen: grapefruit, botytris, prachtige balans heeft deze levendige wijn met een geweldige zoet/zuur balans. 

Clemens Busch Riesling Spätlese 2008 Marienburg 1er Lage

Deze wijn heeft zo’n hoge zuurgraad dat ik aan een eiswein moet denken. Hartendief van Berry, de mooiste spätlese die ik ooit heb gedronken, zegt hij. En die deelt hij met ons! Hans benoemt rozijn, groene thee, boenwas, petrol, rob benoemt ananas. Ik vind de neus wat gesloten, heel levendige wijn.  

Memorabele proeverij met gewaagde keuzes die allemaal zijn gebaseerd op grondige kennis van Berry.

Blindproeverij om land, streek en druif vast te stellen: kunnen we determineren of is het raden naar….?

Les Damodes in Nuits Saint Georges

Claartje Grielis laat ons blindproeven. En wel heel erg blind: in twee van de vier series (van drie wijnnen ieder) wordt alleen aangegeven dat de wijnen ieder uit een ander land komen. Nou, vooruit:  ook dat één wijn van twee, en de twee andere van één druivensoort zijn gemaakt. Dat helpt ... ;-) In de andere twee series weten we tenminste nog dat alle drie de wijnen uit één en hetzelfde land komen; de rest mogen we er zelf bij raden.

 

In de eerste serie staat duidelijk herkenbaar een Sauvignon Blanc, zó stuivend dat de wijn wel uit Nieuw-Zeeland moet komen. Dat doet-ie dan ook, de wijn van Peter Yealands. De eerste wijn leek mij typisch Duits, qua neus, prikkeltje, moderne en sappig fris, en dat klopte bijna: het is de Colonjes Knapse Witte 2014 uit Groesbeek. Knap gemaakte wijn. Helemaal eens trouwens met René van Heusden in zijn laatste column in PersWijn deze week: Nederlandse wijn moet je níet anders proeven, die moet je gewoon langs dezelfde meetlat leggen als Franse, Spaanse etc. Deze van Colonjes kan dan gewoon méé.  De derde wijn was een Chenin Blanc van Cederberg 2014 (ZA); ik vond ‘m moeilijk te plaatsen door de mix van frisse en wat rijpere tonen, iets biscuit-erigs; weer een bewijs dat ZA mooi en interessant wit maakt.

Eén land, drie streken. De tweede wijn kom mij wel bekoren. Klassieke, ambitieuze neus, toef hout en kruiden, behoorlijke tanninestructuur nog. Mijn wilde gok was Priorat, maar het bleek een Graves 2010 Chateau Maillard. Over de derde wijn was discussie. De documentatie spreekt over spreekwoordelijke leer- en stalgeuren als typisch St. Joseph, maar volgens mij en een aantal andere proevers was deze wijn niet helemaal zuiver, te snel geouderd.

In de derde serie (“Drie Landen”) eerst een pinot noir van Brogsitter, de Ad Aram 2012, met nogal wat restzoet, wat een aantal proevers aan de Nieuwe Wereld deed denken. Een mooie tweede wijn, met kersenbonbons, wat alcoholisch wellicht, maar toch indrukwekkend. Het blijkt een Portugese wijn: de Torais 2007 van Herdade de Torais. De derde wijn, wat gesloten, suggestie van vleesjus in de neus, met een soepele aanzet en rijpe tannines, komt van de andere kant van de grens: het is een Toro 2008 (Bodegas Fariña, Gran Collegiata Campus).

Tja, en dan die laatste serie. “Een Land, drie streken”. Wat hebben we nog niet gehad, qua land waar je wel drie streken zou moeten kennen? Italië. Zo heeft een proever, bekent hij,deze serie benaderd. Ik denk (en weet) dat hij niet de enige was...  Nou, dan is de eerste wijn een Nebbiolo, de tweede een Chianti Classico, en de derde zal dan wel uit Zuid-Italië komen. Veel proefnotities met ‘zuren’ maar niet van de Proefkampioen, die twijfelt mede daardoor aan Italië. Terecht: de Barolo blijkt een Nuits Saint Georges Les Damodes 1er Cru 2011 van Domaine de la Vougeraie (Les Damodes, nu ik ’t tik besef ik dat ik die een tijdje geleden proefde bij Fourcroy, en ja daar vond ik m ook al lekker),de Chianti transformeert ineens in een Margaux (Desmirailles 2010; rijpe bessen en iets bloemige neus, hout, vol, eerder lage zuren, nog wat drogende tannine) en dat “Zuid” hadden we in ieder geval goed: het blijkt een Rhônewijn uit 2007, de Vin de Monsieur le Baron de Montfaucon. “Lekker” staat er in mijn aantekeningen, en warm, kruidig fruit, zwoel, vol, intens, en toch fris en in balans.

Ik heb niets opgeschreven over de uitdrinker: Alvear Pedro Ximénez de Añada 2011 Montilla Moriles DOC.  Deze wijn kreeg 100 punten van Robert Parker, en ik heb me bij het proeven volledig gefocust op of de wijn die alle honderd waard is. Erg lekker, en typisch dikke, geconcentreerde PX. Jazeker, 100 punten is wel erg veel. 

Zó blindproeven is aan mij persoonlijk niet besteed; lesjes in bescheidenheid biedt het leven al meer dan voldoende, maar we hebben wel weer een paar mooie wijnen geproefd; dank daarvoor Claartje! 

Verslag en proefnotities Rob van Ginneken