Oude en nieuwe wereld naast elkaar

Kees van de Wiel zet steeds van één druif een oude en nieuwe wereld wijn naast elkaar. En zo proeven we achtereenvolgens chenin blanc, chardonnay, pinot noir, syrah, twee series carbernet sauvignon en twee blends. De ‘ontdekkers’ onder de proevers komen met de indrinker aan hun trekken: een sekt uit de Moezel gemaakt van… dornfelder.

Boschendal Chenin Blanc 2010 Zuid Afrika

Bleekgeel van kleur. Stuivend, fris, citroenzuurtjes. Dit doet me denken aan een Sauvignon Blanc. Maar dan steek je je neus nog wat verder in het glas en dan geeft deze wijn ook honing en mango. In de smaak komt die zwoelheid nog duidelijker naar voren, samen met sinaasappelzest en zachte carameltonen. Conclusie: een jong, fris en knisperend glas Chenin Blanc. Heel prettig.

Benoit Gautier, Vouvray de Gautier 2000

Naast de Zuid-Afrikaan staat een wijn met een totáál ander karakter, maar hij is wel van dezelfde druif gemaakt. Hier gaat het echter veel meer om hooi en boter en ziltigheid. De Boschendal is toch wel een allemansvriend, dit is een veel lastiger glas. Expressief, maar toch ook weer introvert. Neem nou bijvoorbeeld de zuren. Die zijn er zeker, maar door de vettigheid en compacte structuur merk je die pas op als je er naar gaat zoeken. Zeer interessant, mooie boenwas tonen en gemaakt in een licht oxidatieve stijl. Ik durf te stellen dat dit als glas op zich wellicht niet heel gemakkelijk is, maar dat het een fantastische combinatie vormt met coquilles.

Domaine Desertaux Ferrand 2007 Cote de Nuits Villages Blanc

Chardonnay is vaak goed te herkennen. Uiteraard sterk afhankelijk van het land en de streek van herkomst, maar als deze druif op een zuidelijke, warme plek groeit, proef je vaak uitbundig exotisch fruit zoals banaan en lycee. Wanneer de ‘roots’ noordelijker blijken te liggen, kom je meer fris fruit tegen, zoals ook in dit glas, die in deze serie als tegenhanger een warme, houtgerijpte Chileense Chardonnay heeft. Bleekgeel, citroen, banaan (toch ook hier wel aanwezig), zelfs ook tutti frutti, duidelijke houttonen. In de smaak zijn er opvallend frisse en fijne zuren aanwezig, die keurig het hout, het fruit en de mineralige grondtonen in een prettige balans brengen.

The Ned Pinot Noir 2008, Nieuw Zeeland

De kleur van deze wijn is nog het best te beschrijven als: ‘somber rood’. De inhoud van het glas is dat zeer zeker niet. Een heel aardige neus van gegrilde paprika, drop en kersjes. De prettige balans valt in de mond nog het meest op. Rijpe bessen, flink sappig, licht complex en mooi in harmonie. Een rijpe Pinot Noir met voldoende frisheid en pit om de interesse vast te houden.

Hungerford Hill Shiraz 2005 Australië

Intrigerend zwart/rood van kleur. Móóie neus! Vleesbouillon, leer, kruidnagel, bramen, koffie…Prachtig expressief en uitnodigend. In de mond kom ik al deze impressies nog een keer tegen, aangevuld met kersen, zoethout, zwarte olijven en pure chocolade. Deze wijn klópt gewoon helemaal. Het eikenhout is perfect geïntegreerd zodat deze Shiraz zowaar kan stralen deze avond. Hij is perfect in balans, krachtig, fruitig, gelaagd en beschikt over een prima lengte.

Proefnotities van David Koenen

Limoux: witte wijnenclave in Languedoc

Iets zuidelijker dan de middeleeuwse stad Carcassonne in de Aude valei vormt Limoux een natuurlijke grens waar het Mediterraan landklimaat en het Oceanische zeeklimaat elkaar ontmoeten. De heuvels en valleien zijn relatief groen met gemengde vegetatie; essen en varens delen de ruimte met eikenbomen en wilde tijm. Op heldere dagen zie je van hieruit de sneeuw-getopte Pyreneeën in het Zuiden. Je treft hier Chardonnay, Chenin Blanc en Mauzac in plaats van de Mediterrane druivensoorten die wij associëren met de Languedoc. Limoux eigenheid is nauw gekoppeld aan ligging en klimaat. De temperatuur is hier lager en de regenval hoger dan in andere delen van de Languedoc. De hoogte speelt ook een rol, de wijngaarden zijn hier geplant op een hoogte van 200 tot 500 meter. En dan is er de wind, de maritieme bries of de koelere noord-westelijke Tramontane. Dit alles maakt dat de chardonnay druif die wat later rijpt zich hier goed thuis voelt, terwijl de omstandigheden moeilijker zijn voor Carignan, Mourvèdre en Grenache. Peter van den Besselaar verzamelde witte wijnen uit Limoux naar aanleiding van een artikel in het Engelse Decanter, waaruit bovenstaand stukje een vertaling is.

Blanquette de Limoux, Domaine J. Laurens

Mooie, open neus. Heel expressief met een beetje poedersuiker, ananas en kiwi. Heel fruitig, mooi rond, zachte mousse. Dit is misschien een tikje zoet maar er is voldoende fris zuur aanwezig om tegengewicht te geven. Een zeer prettig glas bubbels om de avond mee te openen. Gemaakt van chardonnay, mauzac en chenin blanc, drie jaar gerijpt.

 

Les Hauts Clochers 2008 Sieur d’Arques, chardonnay

Aanvankelijk zit deze witte wijn behoorlijk op slot. Dus, walsen, walsen, maar naast héél voorzichtig wat impressies van citroen, blijft het toch opvallend stil. In de mond is het echter een ander verhaal en is deze wijn véél overtuigender: fris, mollig, rijk. Prachtige citroenzuren (maar dan van wel heeele rijpe citroenen), broodkorst en perzik. Mooie houtopvoeding. Duidelijk een wijn met ‘upward potential’ van de coöperatie.

Domaine Begude 2008 Chardonnay

De wijn in het glas naast de Les Hauts Clochers 2008 Sieur d’Arques start al net zo gesloten. Drinken we deze wijnen niet wat te jong? Het lijkt er wel op. In de neus lichtjes wat tonen van boter en zeepsteen. Na een paar minuten komt ook hier mooi gedoseerd hout los, samen met peren en duidelijke mineraliteit. Na een nip weet je dat je hier te maken hebt met een prachtig glas Chardonnay. Fris en vol en een licht ziltige toon die heel subtiel verweven zit in de smaak. Geef dit nog een jaar of wat om echt goed in balans te komen en je hebt een prachtglas.

Domaine Begude 2010 Cuvee l’Exotique, IGP Haute Vallée de l'Aude 

Een opvallende, witgele kleur. De meeste witte wijnen die deze avond op tafel staan zijn wat goudkleuriger. Nog opvallender is de geur: zuurtjes! Van die gele Napoleon-bollen, je kent ze wel. Maar ook honing en lychee. Door de zuurtjesimpressie is de algemene mening toch wel dat de wijn ietwat kunstmatig overkomt. Dan ontstaat er een discussie over het feit dat dit een biologisch werkend domein is en dat de term ‘kunstmatig’ daardoor niet op deze wijn van toepassing zou kunnen of mogen zijn. Enfin, in de smaak is die opvallende toon vooral aanwezig in de vorm van forse zuren (zoals in citrusfruit) en overwegend geel fruit, zoals banaan en peer. Er is wel een stevig vermoeden dat deze wijn nog vreselijk jong is en dat er met de jaren mogelijk een betere balans gaat ontstaan. Curieus glas van 80% grüner veltliner (!) en 20% chardonnay.

Domaine de Rives-Blanques 2009, cuvee Sauvageon, Limoux

De volgende wijn heeft ook een bleekgele kleur, ongeveer net als de l’Exotique. De neus is echter een ander verhaal. Mooie kruidigheid, frisse perzik en tot mijn eigen verbazing noteer ik ook: een vleugje geitenstront. Bloemen, mooie mineraliteit en ook iets wat aan een zuurstok doet denken. Vervolgens huppelt de smaak mooi achter de geur aan: caramel, peren, truffel, frisheid. Ik hoor iemand zeggen dat deze wijn wat dikte mist in de afdronk. Zou dat misschien komen omdat we vanavond voornamelijk Chardonnay wijnen proeven, die doorgaans toch veel dikker en vetter overkomen? Ik denk zelf eigenlijk van wel en ben behoorlijk onder de indruk van deze wijn. Een pracht Sauvignon blanc, mét houtrijping.

Chateau de Gaure 2009 Cuvee ‘Oppidum’, Limoux (chardonnay, mauzac en chenin blanc)

In het volgende glas ruik ik appelmoes en zeep. Ik heb het idee dat deze wijn qua neus niet helemaal lekker voor de dag komt. Maar dan hoor ik mijn buurman zeggen dat hij juist de neus van deze wijn zo fraai vindt. Feit is wel dat dit een heel rijk en interessant glas wijn is. Zoete aanzet, rijk en vol. Verrassend! Dat verwacht je niet direct als je eraan zit te snuffelen. Er wordt hier flink uitgepakt door de wijnmaker (daarmee doel ik zowel op het door de wijnmaker zelf geschilderde etiket als op de zeer expressieve inhoud van de fles). Dit is een hele rijpe, dikke wijn. ‘Made to impress’, met rijp exotisch fruit en, heel fraai, geroosterde amandelen.

Domaine Begude 2006 cuvee l’Etoile, Limoux, chardonnay

Hartendiefje van Peter. Wijn die op de kaart staat in het met drie Michelin sterren bekroonde restaurant van Loiseau in… de Bourgogne. ‘Warme wijn’ is het eerste dat ik opschrijf. Later kom je daar dan toch weer op terug, als je niet anders kunt dan het frisse zuur prijzen, dat zo mooi opbokst tegen het zondoorstoofde fruit. Wat een prachtglas is dit zeg. Geweldige concentratie, boterbabbelaar, romig, rijk maar toch heel stijlvol. Mooie bloesem en honingimpressies. Ook hier blijkt weer dat pas na minutenlang walsen de wijn zich slechts beetje bij beetje aan je geeft en dat er dus nog veel potentie aanwezig is. Top!

Verslag en proefnotities David Koenen

Altijd spannend: druiven blind herkennen

Bibi Graetz van Testamatta, een super Toscaan

Wijn is gezond, zeggen wetenschappers. Natuurlijk zijn er die het tegendeel beweren. Om de waarheid te leren kennen, ga je dan af op eigen gevoel. En je kijkt eens om je heen. Bij de visboer loop ik Giel tegen het lijf. Giel is een werkzaam leven lang drogist geweest. Giel was járenlang lid van de sociëteit, al weer lang geleden, de vorige eeuw. Ik heb altijd gedacht dat Giel geen man is van pillen en poeders, maar liever ’s avonds een glas wijn nuttigt. Hij ziet er op zijn leeftijd heel goed en vitaal uit. Zie je wel, denk ik, wijn is gezond. “Het is tegenwoordig zeker veel moeilijker om wijnen te herkennen”, zegt Giel tegen mij. Daar moet ik even over nadenken. In mijn boek Wijnproeven van Michael Broadbent (oude editie van 1980) staat hoe je druiven kunt herkennen. Het staat met zekerheid beschreven: zó proeft Chianti (sangiovese) , zó proeft Saumur (cabernet franc). De techniek van het wijnmaken is in een generatie enorm verbeterd. Giel heeft wel gelijk. En de diversiteit binnen een gebied is groter dan vroeger. Je merkt dat bij proeverijen zoals deze: blind druiven herkennen, mooi opgezet door Nello Pischedda. Na een Spaanse godello (witte wijn) proeven we blind in serie 1 twee syrah, in serie 2 een malbec en een tannat, in serie 3 een sangiovese, een merlot en een sangiovese/merlot, in serie 4 een syrah en een malbec om te eindigen in serie 5 met een cabernet sauvignon/malbec en een sangiovese. Met een vintage port om na te genieten. De wijnen zijn spannend gegroepeerd.

Dit is een interessante serie, zegt Nello, bij de tweede serie. Een understatement, want iedere serie is de moeite waard. Maar hier drinken we een gerijpte Madiran naast een vrij jonge Argentijnse wijn. Tot mijn eigen verbazing gaat mijn voorkeur uit naar de jonge wijn.

Château Montus 1998 Cuvee Prestige, Madiran

De kleur is nagenoeg zwart met een gebruinde rand, de neus is gerijpt, slank, moeilijk, ik ruik niet zoveel. Kees gelukkig wel: drop, laurier, stalneus. Later ruik ik toch wat boenwas voor mahoniehout. Kees proeft in de smaak harde tannines en een droge afdronk. De smaak kan mij wel bekoren: veel frisse zuren, sappig met prominente bitters in de afdronk. In mijn ogen een compromisloos glas, dat duidelijk het beste met voedsel genoten kan worden. Een ranke wijn.

Catena Alta Malbec 2007, Catena Zapata, Mendoza Argentinië

Nee, dan dit glas! Paars-donkerrood. Véél vruchtimpressies met cassis en kersen. De neus charmeert meer, bij de eerste slok heeft de wijn een zwoelig mondcontact. F-R-U-I-T-! Kees noemt pruimen, bramen en kruidigheid in de neus. De wijn heeft concentraat. En in mijn aantekenboekje staat: “Nieuwe Wereld… en toch lekker”.

In de derde serie staan drie wijnen van Castello Brolio uit Toscane. En opnieuw herken ik de

Casalferro 2006 niet, verdorie, verdorie. Hieronder staan de sangiovese en de merlot cuvee beschreven.

Castello di Brolio 2007, Cuvee Colle di Là, Chianti Classico

Een ontwikkeld randje bij de kleur. Gemaakt van 100% sangiovese. Adam ruikt koffie en noemt de wijn complex en lang. Ik ruik een mandje met zomerfruit in de open neus, laurierdrop en even een chemische impressie waardoor ik de voorkeur geef aan de merlot. De neus geeft langzaam maar zeker iets meer. De smaak is sappig, nu goed te drinken en met veel bitters. Wie met een glaasje het etiket eens even goed bekijkt, ziet een afbeelding waarbij middeleeuwse verhalen zich in het brein dringen. Bijzonder.

Casalferro 2007, Castello di Brolio, Toscane

Rob noemt deze wijn van merlot rijk, Adam ruikt mocca en vanille en Gerard prijst de lange afdronk. Voor mij de mooiste wijn uit de serie. Een ingetogen neus met een kruidkoek impressie. Elegante smaak, rijk en voornaam, prachtig evenwicht en hangt ook mooi na. Klassieke wijn.

In de vierde serie proeven we een hartendiefje van Nello, Saint Joseph, naast opnieuw een Catena die hoge ogen gooit.

Saint Joseph 2006 Cuvee Les Serines, Yves Cuilleron

Hartendiefje van Nello. Gemaakt van 100% syrah. Berry ruikt rozemarijn en dropjes, Peter vdE mocca, leer en paardenmest, hij noemt de wijn dik en complex. De wijn is terrakleurig, de neus vol en warm, je neemt een slok en weet dan meteen: dit-is-goed, door een prachtvolle aandronk, hoge zuurgraad. Drinkt nog wat moeilijk door de tannines al is er duidelijk souplesse en rondeur aanwezig.

Catena Adrianna Malbec 2007, Catena Zapata, Mendoza Argentinië

Dieppaars. Veel kersen. Peter vdE ruikt zwoel fruit, mocca, leer en chocolade. De wijn charmeert door rondeur in de smaak, drinkt nu zeer aangenaam door de souplesse en elegantie. Dit is een hap sap wijn, je verlang naar de volgende slok. Fraaie bitters heeft de wijn en een kersen Mon Cherie afdronk.

Testamatta 2006, Bibi Graez, Toscane

Hartendiefje van Nello. Gemaakt van 100% sangiovese. De wijn heeft een etiket met voor- en tegenstanders… niet gek, want er staat kunst afgebeeld. Berry roemt de kersen, chocolade en ruikt lijm, waardoor hij de wijn onmiddellijk in Italië plaatst. Ik dacht bij deze Supertoscaan aan een Brunello di Montalcino door de complexe rijkdom in de neus: leer, tabak, kruidkoek en kruidnagel. Sappige wijn met zéér hoge zuurgraad. De wijn blijft lang nahangen. Glas wijn dat schreeuwt om geschonken te worden bij een goed diner. De wijn van de avond en de maximale score: drie *-sterren. De wijn kreeg 98 punten van Wine Spectator.

Niepoort 1997 Vintage Port

Rob zegt terecht: deze port krijgt te weinig aandacht. Want we keuvelen na over de proeverij. We drinken de port bij voortreffelijke brokkelige zéér belegen geitenkaas. Ik vind dit glas al heel lang een droomport, de port was zalig drinkbaar direct na botteling en blijft volstrekt evenwichtig: enorme rijkdom en prachtbalans. Ik schrijf hier drie *-sterren.

Een klaterend applaus voor Nello. En iedereen krijgt de groeten van Giel.